Ngày 18/3/2022, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Châu đã kí Quyết định số 613/QĐ UBND về việc xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Theo đó, trong số 06 di tích được công nhận đợt này có di tích Đình làng Đôn Mỹ, xã Sơn Trà.
Đình làng Đôn Mỹ nhìn từ bên ngoài khuôn viên
Đình làng Đôn Mỹ tọa lạc tại mé đồi Long Hội Sơn xưa, nay thuộc địa phận thôn 3, xã Sơn Trà (Hương Sơn). Đình được xây dựng vào năm 1896 (đời vua Thành Thái) theo lối kiến trúc cổ, gồm 3 gian, toàn bộ đều được làm bằng gỗ lim, có nhiều chỗ được chạm khắc tinh xảo. Đình được lợp bằng ngói vỉa, có tường xây bằng gạch bao quanh. Đây là công trình kiến trúc cổ, có giá trị đặc biệt to lớn về văn hóa tâm linh, tín ngưỡng của người dân nơi đây.
Ngày xưa, xã Đôn Mỹ có 9 làng, mỗi làng đều có 1 đình. Đình làng Đôn Mỹ lớn nhất, thờ các vị thần trên núi Mồng Gà. Kê Quan Sơn (núi Mồng Gà) là một trong những ngọn núi linh thiêng, trước đây, cứ đến ngày 14/6 âm lịch, người dân cả xã tới đình Đôn Mỹ tế lễ, cúng thần, sau đó các làng lại rước thần về đình của làng mình.
Đình làm theo lối kiến trúc cổ, gồm 3 gian, toàn bộ đều được làm bằng gỗ lim, có nhiều chỗ được chạm khắc tinh xảo
Theo các cụ cao niên trong vùng thì đình làng Đôn Mỹ là nơi gắn liền với nhiều chứng tích lịch sử. Từ những năm 1930 trước, trong và sau Cách mạng tháng Tám năm 1945 và trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, nơi đây đã chứng kiến sự ra đời của các tổ chức như: Tự vệ đỏ, Nông hội đỏ, Đảng bộ xã Sơn Trà… Đặc biệt, sau Cách mạng tháng Tám năm 1945, có một thời gian dài ngôi đình được dùng để làm trụ sở UBND xã. Đình làng Đôn Mỹ được xếp hạng di tích lịch sử - văn hóa cấp tỉnh là sự kiện có ý nghĩa quan trọng và là niềm vinh dự, tự hào của Đảng bộ và nhân dân xã Sơn Trà, bởi đây là công trình lịch sử văn hóa, cách mạng đã được cấp ủy, chính quyền lập hồ sơ và cũng như nguyện vọng của nhân dân đề nghị Ủy ban nhân dân Tỉnh công nhận di tích lịch sử văn hóa nhiều năm nay. Qua đây, góp phần giữ gìn giá trị lịch sử, văn hóa của dân tộc, phát huy truyền thống của xã nhà cũng như nguyện vọng của các tầng lớp Nhân dân và con em xa quê nơi đây./.
Nguồn: Bùi Công Thành